NuTestament in het nieuws: Volkskrant

Notaris, de doe-het-zelver komt eraan

De onderneming

Sinds begin deze zomer is het definitief toegestaan: digitaal de notaris beconcurreren. NuTestament wil er na een valse start alsnog groot mee worden.

Door: Wilco Dekker 17 augustus 2015, 02:06

Het is natuurlijk ook een sector die bijna smeekte om een beetje digitale disruptie: het notariaat, met zijn formele plechtigheden, geregeld hoge tarieven en gesloten cultuur; de beroepsvereniging heette tot niet zo heel lang geleden nog de broederschap. Dus was het wachten op de eerste partij die op het idee kwam de beroepsgroep die verplicht ingeschakeld moet worden bij onder meer de koop van een huis of het regelen van de erfenis, online open te breken. Marieken Selderijk en Koen Schenau kregen hun idee voor NuTestament in de praktijk, toen ze een tweede hypotheek nodig hadden voor de verbouwing van hun huis. 'Hebben jullie wel een samenlevingscontract, vroeg de notaris toen. En hebben jullie aan de erfenis gedacht', vertelt Selderijk. 'Goh, nee dus. Moet je nagaan: twee weldenkende juristen als wij, met kinderen en een huis, maar nog nooit bedacht dat het wel slim is om een testament te regelen. En we zijn niet de enigen. Het blijkt dat 70 procent van de huishoudens nog nooit heeft nagedacht over een testament. Dat is heel begrijpelijk, want je denkt liever niet na over wat er na je overlijden moet gebeuren, vaak is het nog duur ook. Maar het is tegelijk ook slecht om niets te regelen. Want een testament is belangrijk.' Als het Amsterdamse stel (beiden 40) het bedrag ziet dat ze moeten betalen voor hun samenlevingscontact en twee testamenten, wordt de kiem voor NuTestament gelegd. 'We dachten: zo veel geld voor zoiets? Iets dat eigenlijk standaard is? De vragen zijn standaard, de formulieren zijn standaard. Als je dan ziet hoe traag alles gaat en hoe duur het is, dan is dit bij uitstek iets dat te digitaliseren is, dachten we.' Selderijk en Schenau hebben hun nette betrekking als advocaat - hij bij Allen & Overy, zij bij De Brauw - al jaren eerder opgezegd om te gaan ondernemen. Naast klussen als consultant doen ze iets in biologische shampoo en beginnen ze bijna een recreatiebedrijf in Turkije. Maar als de overheidstoestemming binnen is om een lap grond te ontwikkelen, blijkt er honderd meter verderop een cementfabriek te komen -weg plan.

Hema

Na de bouw van de website en een paar weken voor de lancering melden ze zich in september 2013 bij de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie voor een oordeel over het plan voor een onlineservice om een testament af te sluiten. Er komt geen oordeel. Even later gebeurt er iets opmerkelijks. In de week dat NuTestament moet worden gelanceerd - het persbericht ligt al klaar - kondigt de Hema ineens een online notarisdienst aan. Nu reageert de KNB wel. De sector is in rep en roer nu zo'n grote partij digitaal de aanval inzet op het eerbiedwaardige notariaat. De tuchtrechter wordt ingeschakeld, voor een proefproces over de vraag of een warenhuis online voor notaris mag spelen. Selderijk en Schenau trekken zich terug nu dit geweld is losgebarsten. Was het toeval dat de Hema met de bekendmaking kwam, precies op het moment dat NuTestament wilde beginnen? 'Daar heb ik ideeën over, maar laat ik er maar niks over zeggen', zegt Selderijk. 'Ik weet het gewoon niet.' Als het voorlopige oordeel van de tuchtrechter begin 2014 positief is - ja, wat de Hema doet mag - gaat NuTestament alsnog bescheiden van start. Wat doet de site eigenlijk? 'Voor een testament moet je naar de notaris voor een gesprek, dan stelt de notaris het concept op en moet je nog een keer terug om de akten te laten passeren. Dat hele voortraject nemen wij weg', legt Selderijk uit. 'Je kunt op onze site thuis op de bank de vragen invullen, op een moment dat het je uitkomt. Zonder het hoogdravende taalgebruik van de notaris en de plichtplegingen, die soms intimiderend overkomen. Als alles is ingevuld, rolt er automatisch een concepttestament uit, dat wordt verstuurd naar de notaris die de klant online heeft gekozen. Want zo'n erkende notaris is nog steeds nodig. Hij of zij is ook verantwoordelijk voor de inhoud van het testament. Mensen met specialistische wensen sturen we sowieso door naar de notaris. Mensen met een gehandicapt kind bijvoorbeeld, of met een groot vermogen, dat vraagt maatwerk, dat kan niet via een site.'

Goedkoper

NuTestament claimt aanzienlijk goedkoper te zijn dan een doorsnee-notaris. De site werkt met standaardtarieven: 395 euro voor twee testamenten en een samenlevingscontract, 295 euro voor twee testamenten en 195 euro voor één testament. 'We zeggen dat we 30 tot 40 procent goedkoper zijn, maar vaak is het nog meer', zegt Selderijk. 'Volgens de site DeGoedkoopsteNotaris.nl kostte het voordeligste samenlevingscontract met testament in Amsterdam meer dan 700 euro.' De tarieven in het notariaat zijn vaak ook ondoorzichtig, zegt het stel.  'We horen van mensen dat ze 600 euro dachten te moeten betalen en dat het 800 werd, omdat er nog een clausule bij moest.' NuTestament krijgt de rekening van de notaris, het verschil is de marge. 'We kunnen er nog niet van leven, maar we maken er ook geen verlies op', zegt Selderijk. Het stel heeft het initiatief zelf gefinancierd en is enig aandeelhouder. 'De bank wilde ons geld lenen, maar we deden het liever zelf. Het is leuker om rendement te maken voor jezelf, dan voor de bank.' NuTestament werkt inmiddels samen met twaalf notarissen. Alleen Friesland en Zeeland zijn nog niet gedekt. De site claimt inmiddels zo'n duizend testamenten geregeld te hebben. Afgelopen juni was er een belangrijke mijlpaal: de tuchtrechter oordeelde definitief dat er niets aan te merken valt op de Hema-notaris, en dus ook niet op NuTestament.  Sinds dat bericht willen Selderijk en Schenau - anderhalf jaar later dan de bedoeling was - alsnog vol gas geven. 'Daarom willen we ook niet zeggen wat onze omzet is. We verwachten dat nu veel meer partijen zich op deze markt zullen storten en die willen dolgraag onze cijfers zien.' Naast de uitbouw en marketing van NuTestament wordt er ook al voorzichtig gedacht aan aanpalende terreinen. Levenstestamenten bijvoorbeeld, waarin ook andere zaken dan financiële geregeld kunnen worden. Ook wordt, in samenwerking met Vereniging Eigen Huis, gekeken naar een proef met leveringsakten voor hypotheken.

Beroepsgroep

Hoe reageert de beroepsgroep eigenlijk op NuTestament? 'Er is een groep notarissen die zegt dat het niet kan, die er niet in gelooft', zegt Selderijk. 'Maar een groeiende groep notarissen beseft dat het onvermijdelijk deze kant op gaat. Goede gespecialiseerde notarissen die maatwerk leveren, hebben ook niets te vrezen. Maar notarissen die alleen standaardwerk doen tegen hoge tarieven, die hebben een probleem.'